Zijn wegwerp e-sigaretten populair in Drenthe?

De opkomst van wegwerp e-sigaretten heeft wereldwijd voor discussie gezorgd. Deze compacte, kleurrijke apparaatjes, gevuld met gearomatiseerde nicotinevloeistof, worden vaak gepromoot als een “modieus” en “minder schadelijk” alternatief voor traditionele sigaretten. Maar hoe zit het in Drenthe, de landelijke provincie van Nederland die bekend staat om zijn rustieke charme en natuurgebieden? Zijn deze wegwerp-vapes ook hier populair, en wat betekent dit voor de gezondheid van inwoners en het milieu? Dit artikel duikt in de trends, uitdagingen en meningen rond dit fenomeen in Drenthe.

1. De huidige situatie in Drenthe

Drenthe is een provincie met een relatief lage bevolkingsdichtheid en een sterke band met traditie. Toch zijn wegwerp e-sigaretten de afgelopen jaren ook hier steeds zichtbaarder geworden. Volgens cijfers van het Trimbos-instituut steeg het gebruik van e-sigaretten onder Nederlandse volwassenen van 3% in 2020 naar 8% in 2023. Hoewel landelijke data niet specifiek op Drenthe inzoomen, geven lokale verkopers en gezondheidsorganisaties aan dat de verkoop van wegwerp-vapes zoals Elf Bar, Lost Mary en HQD gestaag groeit, vooral onder jongvolwassenen.

In steden als Assen, Emmen en Hoogeveen zijn deze producten te vinden bij tankstations, tabakswinkels en zelfs in sommige supermarkten. Een eigenaar van een sigarenwinkel in Meppel vertelde aan RTV Drenthe: “Jongeren komen specifiek vragen naar smaken zoals mango of aardbei. Ze zien het als een hip accessoire, niet per se als nicotineproduct.”

2. Redenen voor populariteit

•  Gemak en betaalbaarheid：Wegwerp e-sigaretten zijn goedkoop (€7–15 per stuk) en vereisen geen opladen of onderhoud. Dit past bij de behoefte aan praktische oplossingen in een provincie waar veel mensen een actieve, outdoor-gerichte levensstijl hebben. Bovendien zijn ze discreet in gebruik, wat aantrekkelijk is in een regio waar roken in openbare ruimtes steeds minder wordt geaccepteerd.
• Invloed van sociale media：Platformen zoals TikTok en Instagram spelen een cruciale rol. Influencers uit Noord-Nederland posten video’s met hashtags als #VapeLifeDrenthe, waarbij ze de apparaten koppelen aan festivals zoals Drentse Fiets4Daagse of uitgaan in Groningen. Voor veel Drentse jongeren is het een manier om bij te blijven met landelijke trends.
• Perceptie van veiligheid：Veel gebruikers denken dat dampen minder schadelijk is dan roken. Hoewel wegwerp-vapes wel nicotine bevatten, ontbreken teer en andere verbrandingsstoffen. Dit wordt door fabrikanten benadrukt, maar experts waarschuwen dat de langetermijneffecten nog onduidelijk zijn.
• Toegankelijkheid：Ondanks de Nederlandse wet die verkoop aan onder-18-jarigen verbiedt, blijkt uit een undercoveronderzoek van GGD Drenthe in 2023 dat 1 op de 5 onderzochte verkooppunten toch aan minderjarigen verkocht. Dit gebrek aan handhaving draagt bij aan hun bereik.

3. Controverses en problemen

• Milieu-impact：Elke wegwerp-vape bevat een lithiumbatterij, plastic en elektronica. In Drenthe, waar natuurbehoud hoog op de agenda staat (denk aan Nationaal Park Dwingelderveld), belanden veel van deze apparaten bij het restafval. Volgens Milieudefensie Drenthe wordt minder dan 5% gerecycled, wat leidt tot vervuiling van bodem en grondwater.
• Gezondheidsrisico’s：Hoewel de NVWA (Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit) de nicotineconcentratie beperkt tot 20 mg/ml, melden huisartsen in regio’s als Borger en Coevorden een toename van klachten zoals duizeligheid en verslavingsgedrag bij jongeren. “Ze realiseren zich niet hoe snel je afhankelijk wordt,” aldus een jeugdarts in Emmen.
• Normalisatie van nicotinegebruik：Organisaties zoals Verslavingszorg Noord-Nederland maken zich zorgen dat de zoete smaken en vrolijke verpakkingen een nieuwe generatie aan nicotine verslaafd maken. Dit ondermijnt jarenlange campagnes tegen roken.

4. Toekomstperspectieven

De groei van wegwerp e-sigaretten in Drenthe roept vragen op over beleid en verantwoordelijkheid. Mogelijke ontwikkelingen:

• Strengere regelgeving: Nederland overweegt een verbod op wegwerp-vapes per 2025, vergelijkbaar met Frankrijk. Drenthe zou hierbij kunnen lobbyen voor extra regionale maatregelen, zoals hogere boetes voor verkoop aan minderjarigen.

• Recyclinginitiatieven: Projecten zoals Vape-inzamelpunten bij supermarkten kunnen worden gestimuleerd, mogelijk met statiegeldregelingen.

• Voorlichting op scholen: Scholen in gemeenten zoals Tynaarlo en Westerveld starten met programma’s over de risico’s van dampen, gesteund door GGD Drenthe.

Ook lokale ondernemers zoeken naar alternatieven. Zo ontwikkelt een startup in Assen herbruikbare e-sigaretten met biologische smaakstoffen, speciaal gericht op plattelandsgebieden.

Wegwerp e-sigaretten winnen zeker terrein in Drenthe, gedreven door hun gemak, marketing en de perceptie van onschuld. Maar de schaduwkanten zijn onmiskenbaar: milieuschade, gezondheidsrisico’s en de mogelijke heropleving van nicotineverslaving.

Drenthe staat voor een keuze: blijft de provincie achteroverleunen terwijl deze trend zich uitbreidt, of neemt het het voortouw in duurzame en gezonde oplossingen? Het antwoord zal niet alleen de toekomst van dampen bepalen, maar ook laten zien hoe een traditioneel ingestelde regio omgaat met moderne uitdagingen. Zoals een inwoner van Roden het verwoordde: “Onze provincie is trots op haar groene karakter. Laten we dat niet opofferen voor een modegril.”