Hoe verschillen de trends op het gebied van vapen tussen mannelijke en vrouwelijke tieners?

In de afgelopen tien jaar is vapen getransformeerd van een niche-alternatief voor roken tot een mainstream cultureel fenomeen onder jongeren. Vooral tieners stonden centraal in deze verschuiving – aangetrokken door aantrekkelijke smaken, strakke ontwerpen en de invloed van leeftijdsgenoten.

Hoewel het gebruik van vapen onder tieners in het algemeen veel aandacht heeft gekregen, wordt er minder vaak gesproken over de verschillen in vape-patronen tussen mannelijke en vrouwelijke tieners. Inzicht in deze verschillen kan docenten, ouders en beleidsmakers helpen effectievere bewustmakingscampagnes en ondersteuningsstrategieën te ontwikkelen.

Dit artikel onderzoekt hoe vape-gewoonten, voorkeuren en motivaties verschillen tussen mannelijke en vrouwelijke tieners, en welke culturele en sociale factoren deze verschillen veroorzaken.

1. Populariteit en prevalentie van vapen onder tieners

Volgens meerdere onderzoeken naar tabak onder jongeren is vapen nu het meest gebruikte nicotineproduct onder tieners in veel landen. Geslacht speelt echter een rol bij wie vaker vapet, hoe vaak en waarom.

• Mannelijke tieners rapporteren vaak een iets hoger totaalgebruik, vooral in de vroege experimentele fase.
• Hoewel vrouwelijke tieners historisch gezien minder vaak roken, hebben ze de kloof in vape-gebruik gedicht – soms zelfs meer dan mannelijke leeftijdsgenoten in bepaalde leeftijdsgroepen of regio’s.

Deze verschuiving is significant omdat het suggereert dat vapen aantrekkelijk is voor alle geslachten, maar om mogelijk verschillende redenen.

2. Motivaties om te vapen

Tieners hebben zelden één enkele reden om te vapen – het is meestal een mix van sociale, persoonlijke en zintuiglijke factoren. Toch ontstaan er patronen wanneer we mannelijke en vrouwelijke motivaties vergelijken.

Mannelijke tieners:

• Invloed van leeftijdsgenoten in groepsverband: Velen beginnen met vapen om bij hun vrienden te horen of deel te nemen aan sociale activiteiten.
• Nieuwsgierigheid naar technologie: Interesse in de werking van apparaten, personalisatie en “cloud chasing” spreekt mannen vaak meer aan.
• Sensatiezoekers: Sommigen genieten van vapen als onderdeel van een bredere neiging tot risicovol gedrag.

Vrouwelijke tieners:

• Aantrekkelijkheid van smaak: Fruitige, zoete en dessertsmaken zijn vaak populairder onder vrouwelijke tieners.
• Stressverlichting: Sommigen zien vapen als een manier om met schooldruk of emotionele uitdagingen om te gaan.
• Esthetische aantrekkingskracht: Strakke, kleurrijke en compacte vape-ontwerpen sluiten vaak aan bij persoonlijke stijlvoorkeuren.

3. Smaakvoorkeuren

Een van de grootste genderverschillen in vape-trends is de smaakkeuze.

• Jongens voelen zich vaak aangetrokken tot sterke smaken zoals munt, menthol, tabak of sterke fruitmixen. Sommigen voelen zich aangetrokken tot smaken met een “verkoelend” effect of een hogere throathit.
• Jongens kiezen vaak voor zoetere, lichtere en meer dessertachtige smaken zoals aardbei, mango, vanille of bubblegum. Velen geven de voorkeur aan een zachtere inhalatie-ervaring.

Deze voorkeuren beïnvloeden welke producten populair worden bij bepaalde demografieën en hoe merken hun apparaten op de markt brengen.

4. Apparaatkeuzes

Het type vape dat wordt gebruikt, kan verschillen tussen jongens en meisjes.

• Mannen tonen vaak interesse in grotere, aanpasbare apparaten zoals mods of pod-systemen, vooral voor het produceren van grotere dampwolken.
• Vrouwen geven doorgaans de voorkeur aan discrete, draagbare en visueel aantrekkelijke apparaten, zoals slanke pod-vapes of compacte wegwerpvapes.

Dit verschil kan te maken hebben met zowel praktische overwegingen (ruimte in je zak of tas) als esthetische overwegingen.

5. Frequentie en intensiteit van gebruik

Hoewel de beginpercentages vergelijkbaar kunnen zijn, verschilt dagelijks of intensief gebruik soms tussen mannen en vrouwen.

• Mannelijke tieners geven vaker aan frequent te gebruiken, vooral in contexten die verband houden met hobby’s zoals vaping tricks of competitief “cloud chasing”.
• Vrouwelijke tieners gebruiken vapes mogelijk sporadisch, hoewel ze in bepaalde gevallen, met name wanneer stressvermindering een rol speelt, ook regelmatige gebruikers kunnen worden.

6. Sociale invloeden

Peergroepen en sociale media bepalen beide de trends in vapen, maar niet in gelijke mate voor mannen en vrouwen.

• Voor mannen is de invloed van leeftijdsgenoten – zoals vapen tijdens sportevenementen of gamesessies – een belangrijke drijfveer.
• Voor vrouwen spelen trends op sociale media (Instagram, TikTok-esthetiek, aanbevelingen van influencers) een grotere rol bij de introductie van vapen en specifieke merken.

Deze invloeden overlappen elkaar vaak, maar verschillen in sterkte tussen de geslachten.

7. Risicoperceptie

Genderverschillen komen ook naar voren in de manier waarop tieners de gezondheidsrisico’s van vapen zien.

• Jongens erkennen de risico’s misschien wel, maar bagatelliseren ze, en beschouwen vapen soms als “minder schadelijk” dan roken.
• Tienermeisjes maken zich vaak meer zorgen over mogelijke gezondheidseffecten op de lange termijn, maar beschouwen vapen met een smaakje mogelijk nog steeds als relatief onschadelijk in vergelijking met sigaretten.

Deze perceptiekloof beïnvloedt de bereidheid om te stoppen en de openheid voor berichten over schadebeperking.

8. Marketing en genderappeal

Vapebedrijven ontwerpen vaak producten en campagnes die indirect op verschillende geslachten gericht zijn.

• Aantrekkelijkheid gericht op mannen: benadrukt prestaties, cloudproductie en een gedurfde branding.
• Aantrekkelijkheid gericht op vrouwen: benadrukt kleurvariatie, gladheid en verfijnde smaken.

Deze marketingbenaderingen versterken bestaande voorkeuren en trends.

9. Mogelijke risico’s voor beide groepen

Ongeacht geslacht brengt vapen onder tieners vergelijkbare gezondheidsrisico’s met zich mee:

• Nicotineverslaving en de effecten ervan op de hersenontwikkeling.
• Mogelijke irritatie van de luchtwegen.
• Psychische afhankelijkheid van de gewoonte.

Voor zowel mannen als vrouwen verhoogt vroeg beginnen het risico op langdurig gebruik, zelfs als de intenties aanvankelijk sociaal of experimenteel waren.

10. Hoe ouders en leerkrachten deze trends kunnen aanpakken

Het herkennen van genderspecifieke patronen kan preventie verbeteren en inspanningen ondersteunen.

Voor mannelijke tieners:

• Geef feitelijke informatie over gezondheidseffecten en spreek tegelijkertijd hun interesse in prestaties en vaardigheden aan (bijv. door te benadrukken hoe vapen het uithoudingsvermogen bij sporten beïnvloedt).
• Bied alternatieve hobby’s aan die de nieuwsgierigheid en interesse in technologie bevredigen.

Voor vrouwelijke tieners:

• Bestrijd mythes rond “veilig” vapen met smaakjes.
• Bied tools voor stressmanagement en benadruk alternatieven voor zelfzorg.

Door boodschappen af te stemmen op motivaties – niet alleen op risico’s – wordt outreach effectiever.

11. De toekomst van gendertrends bij tieners die vapen

Naarmate de regelgeving strenger wordt en het publieke bewustzijn groeit, kunnen de vape-trends onder tieners weer verschuiven. Inzicht in de huidige genderverschillen helpt echter te voorspellen welke producten populairder zullen worden en hoe gebruikspatronen zich zullen ontwikkelen.

Opkomende factoren zoals nicotinevrije wegwerpvapes, milieuvriendelijke ontwerpen en trendgedreven marketing kunnen de komende jaren een verschillende impact hebben op het gebruik van zowel mannelijke als vrouwelijke tieners.

Hoewel zowel mannelijke als vrouwelijke tieners vapen om overlappende redenen – nieuwsgierigheid, sociale binding en smaakgenot – ontstaan er duidelijke verschillen in smaakkeuzes, apparaatvoorkeuren, motivaties en sociale invloeden. Het herkennen en begrijpen van deze variaties maakt gerichtere voorlichting, gezondere alternatieven en strategieën mogelijk die inspelen op de unieke factoren die de vape-gewoonten van elke groep bepalen.